Rodzaje materiałów ciętych oraz spawanych

Rozdzielanie oraz łączenie materiałów zawsze wymaga odpowiedniego przygotowania przez osobę, która będzie realizować proces. Aby efektywnie wykonać zadania związane z cięciem lub spawaniem, należy zawsze poznać właściwości materiału, który chcemy poddać obróbce.

Co warto wiedzieć o materiałach ciętych oraz spawanych?

Stal niestopowa – to mówiąc najprościej stopy żelaza z węglem i innymi pierwiastkami w postaci zanieczyszczeń o zawartości mniejszej od wartości granicznej (zawierają małe ilości pierwiastków stopowych). Stal niestopowa określana jest także jako stal węglowa. Zawartość węgla i związana z tym struktura wywierają zasadniczy wpływ na właściwości mechaniczne stali niestopowych.

Stal niskostopowa – to stal, w której obok węgla występują w niewielkich ilościach inne dodatki stopowe. Ich udział (pojedynczych dodatków stopowych) nie przekracza 1%.

Stal wysokostopowa – to stal nierdzewna, odporna na korozję, w której oprócz węgla występują także inne dodatki stopowe o zawartości od kilku do nawet kilkudziesięciu procent.

Metale nieżelazne – to metale bardzo szeroko wykorzystywane w przemyśle. Ich zaletą jest odporność na korozję, duża plastyczność, dobra skrawalność oraz estetyczny wygląd. Przykładem metali nieżelaznych jest aluminium oraz miedź (oraz ich stopy).

Metale reaktywne – to metale zdolne do wejścia w reakcję chemiczną z innymi związkami (np. Tytan, Cynk, Niob, Hafn).

Staliwo – to wieloskładnikowy stop żelaza z węglem, nie podlegający obróbce plastycznej. Charakteryzuje się bardzo dobrą plastycznością oraz wytrzymałością, dlatego bardzo często jest wykorzystywany w przemyśle maszynowym. Ze względu na skład chemiczny wyróżnia się staliwo węglowe (zawierające tylko składniki zwykłe i zanieczyszczenia z przerobu hutniczego) oraz staliwo stopowe (zawierające wprowadzone domieszki stopowe). Staliwo posiada lepsze właściwości mechaniczne niż żeliwo.

Żeliwo – to wysokowęglowy stop żelaza z węglem, jak również z krzemem, manganem, fosforem, siarką i innymi składnikami. Zawartość węgla w żeliwie wynosi od 2,11% do 6,67%. Zaletą żeliwa jest przede wszystkim bardzo wysoka wytrzymałość, odporność na ścieranie oraz łatwość odlewania form. Wyróżniamy żeliwo białe (twarde, kruche, nie nadające się do obróbki mechanicznej, z wyjątkiem szlifowania), szare (w składzie którego występuje grafit), stopowe (które można łączyć z różnymi dodatkami stopowymi, dzięki którym jest odporne na powstawanie rdzy oraz żaroodporne), sferoidalne (stop żelaza i węgla, będący tworzywem ciągliwym), ciągliwe (które w przeciwieństwie do żeliwa sferoidalnego ciągliwość uzyskuje na skutek obróbki cieplnej). Żeliwo jest wykorzystywane m.in. w przemyśle motoryzacyjnym, do budowy pieców żeliwnych, kaloryferów, wyposażenia kuchennego (patelnie, garnki, itp.).